FERDYNAND MAGELLAN (1480-1521)


Ferdynand Magellan był portugalskim szlachcicem, który pragnął dotrzeć do wybrzeży Azji Wschodniej przez Ocean Atlantycki oraz nieznany jeszcze wówczas ocean oddzielający Nowy Świat (Amerykę) od Azji. Podobnie jak współcześni mu podróżnicy nie wiedział on jeszcze wówczas czy istnieje przejście wodne przez kontynent amerykański łączący ze sobą te dwa oceany. Przypuszczał tylko, że znajduje się ono przy ujściu rzeki La Platy. Jednak król Portugalii ze względów politycznych odmówił finansowego wsparcia planowanej przez niego wyprawy. Magellan zwrócił się więc do króla Hiszpanii Karola I Habsburga (późniejszego cesarza Karola V), który został patronem jego wyprawy.





20 września 1519 roku flotylla złożona z 5 okrętów pod dowództwem Ferdynanda Magellana wypłynęła z portu hiszpańskiego San Luca de Barrameda, kierując się na południowy zachód ku wybrzeżom Afryki Zachodniej i Brazylii. Wbrew założeniom Magellan nie odnalazł u ujścia rzeki La Platy przejścia do oceanu leżącego na zachód od Ameryki. Nie zrezygnował jednak. Wraz ze swymi marynarzami przezimował w Patagonii. 24 sierpnia 1520 roku podjął on dalszą podróż w czasie której odkrył cieśninę łączącą dwa wspomniane oceany. Nazwał ją Cieśniną Wszystkich Świętych. Z czasem nazwę tą zastąpiła nowa: Cieśnina Magellana, która przypomina o dokonaniach tego wielkiego podróżnika. Na zamieszczonej obok starej mapie przedstawiono Cieśninę Magellana.





Dalsza wyprawa Magellana przebiegała w dramatycznych warunkach. Z powodu głodu i pragnienia zginęło 50% jego załogi. Po 100 dniach uciążliwej podróży przez Pacyfik Magellan dotarł do wysp, które nazwał Wyspami Złodziejskimi. Dziś wyspy te noszą nazwę Wysp Mariańskich. Następnie Magellan skierował swą flotyllę ku Filipinom gdzie 27 kwietnia 1521 roku zginał w walce z tubylcami. Reszta załogi kontynuowała podróż ku Oceanowi Indyjskiemu. Po 3 latach główny okręt wyprawy - "Victoria" pod dowództwem kapitana Elcano wraz z niedobitkami załogi Magellana dotarł 6 września 1522 roku do Hiszpanii. Przywiózł on ze sobą ładunek cennych korzeni, które pokryły koszty całej wyprawy, przyniosły zysk jej uczestnikom i ich patronom. Znajdujący się obok obraz przedstawia śmierć Magellana.





Król Karol I hojnie nagrodził żeglarza, który jako pierwszy opłynął świat dookoła. Wręczył mu znaczną sumę pieniędzy oraz nadał mu nowy herb w którym w centralnym miejscu tarczy widoczny był globus z łacińskim napisem "Primus circumdedisti me" co oznacza "Pierwszy mnie okrążyłeś". Należy zapamiętać, że dzięki zapoczatkowanej przez Ferdynanda Magellana podróży dookoła świata poraz pierwszy w historii nauki dowiedziono kulistości Ziemi. Potwierdzono tym samym tezę wysuniętą przez wybitnego polskiego astronoma Mikołaja Kopernika. Umieszczona obok mapa przedstawia trasę podróży Ferdynanda Magellana.